“Phụ nữ đang khao khát hình thành một cộng đồng, được kết nối, và trở nên đầy tự tin, và chúng ta sẽ trao cho họ những điều đó.”
Lúc 11 giờ sáng thứ 6, Audrey Gelman, quý cô 29 tuổi đầy quyền lực của ngành quan hệ công chúng, người từng là trợ lý truyền thông cho Hillary Clinton, cũng là một người bạn lâu năm của Lena Dunham (1)– ngồi thoải mái trên chiếc ghế dựa màu hồng tại Wing. Đó là không gian làm việc chung và “câu lạc bộ xã hội” nơi cô đồng sáng lập vừa mở cửa vào tháng 10 vừa qua tại New York. Có một người đàn ông đi ngang qua cửa thang máy, và Gelman ném cho anh ta cái vẫy tay thân thiện. “Anh ấy chính là AV (2) của chúng tôi”, cô nói, “Thực lòng mà nói, anh ấy là người đàn ông duy nhất đến đây.”
Đó là bởi vì Wing – tên gọi có nghĩa là phần cánh (hay còn gọi là phần chái) của một ngôi nhà, chính là một không gian riêng biệt nơi chỉ dành cho phụ nữ. “Không gian làm việc chung” (co-working) là khái niệm kinh doanh không mới, theo ước tính của Deskmag, tạp chí thương mại công nghiệp, sẽ có 10.000 co-working trên toàn thế giới vào cuối năm 2016. Tuy nhiên, “một nơi chỉ dành cho phụ nữ” – đang trở thành một ngách thị trường như đáp lời với phong trào nữ quyền đương đại đang lên và chính là một sự phản công cho các tụ điểm đàn ông truyền thống, dưới bảng hiệu quán bia và câu lạc bộ thể thao. “Phụ nữ đang khao khát hình thành một cộng đồng, được kết nối, và trở nên đầy tự tin, và chúng ta sẽ trao cho họ những điều đó”, đó là lời của Stacy Taubman – 38 tuổi, người sáng lập Rise Collaborative. Không gian làm việc chung dành cho nữ giới này (Rise- ND) được dự kiến khai trương ở St. Louis tháng này (Tháng 1 2017- ND) với các dịch vụ dành cho thành viên như các sự kiện kết nối, câu lạc bộ đọc sách, và cơ hội để cố vấn cho các thanh thiếu niên. Tiếp theo là sự nở rộ các “CLB quần thoa” khác như SheWorks Collective, cũng ở Manhattan; New Women Space, ở Brooklyn, N.Y.; và Hera Hub, ở Phoenix, Nam California, Washington, DC, và Stockholm.
Tất nhiên, bà cố tổ của Taubman (3) và Gelman có thể đã từng là các nữ thành viên của những tổ chức kiểu này. Một trăm năm trước đây, đã có hơn 5.000 câu lạc bộ phụ nữ toàn quốc với mục đích là tự hoàn thiện và cải cách xã hội. Lượng thành viên của các câu lạc bộ đạt đỉnh điểm vào giữa thập niên 50 rồi từ đó suy tàn. “Chúng tôi đang hồi sinh chí hướng này,” Gelman khẳng định, một tuyên ngôn khá cách mạng bởi Wing hiện đang toạ lạc trên địa điểm đẫm chất lịch sử Ladies’ Mile tại Manhattan, nơi lần đầu tiên phụ nữ được phép đi mua sắm mà không cần một quý ông tháp tùng trong những năm cuối thế kỷ 19.
Thêm vào không gian làm việc chung có màu hồng nhũ vàng nhạt và một thư viện đầy sách (vâng, có cả một bản A Room of One Own (4) của Virginia Woolf) được sắp xếp theo màu sắc, Wing cấp cho 400 thành viên trả phí của nó những sảnh yến tiệc khi có yêu cầu, một phòng bơm sữa (5), và “căn phòng phù phiếm”, một phòng trang điểm nửa riêng tư nửa công cộng, lộng lẫy những sản phẩm làm đẹp mốt nhất từ các đối tác như Glossier, Diptyque, và Ouai Haircare. Phí hội viên là 1.950 đô la một năm hoặc 185 đô la một tháng, cộng với phí đăng ký chỉ tính một lần là 100 đô la, và chưa tính các khoản phát sinh thêm khi dùng các dịch vụ làm tóc và trang điểm hoặc mì soba và latte (6). “Số lượng thành viên đăng ký đã tăng gấp đôi kể từ khi câu lạc bộ mở ra và tài khoản Instagram của Wing đã có hơn 45.000 lượt theo dõi”, Gelman cho hay và cô nói thêm “Một phần của thành công này do (chúng tôi, hoặc Wing- ND) có một cá tính và góc nhìn khác biệt, tức là (chúng tôi- ND) không phải cố chiều lòng tất cả mọi người”,
Một phần ba số hội viên của Wing đến từ Brooklyn, đa số họ tầm 20 đến 30 tuổi, và gần như toàn bộ bọn họ trông giống như vừa bước ra từ tấm quảng cáo của hãng áo quần thanh niên thành thị mang tên Urban Outfitters. Thành viên ban đầu (của Wing- ND) bao gồm Jenna Lyons (7), chủ tịch J.Crew, rapper nổi tiếng Remy Ma, và Leandra Medine, người sáng lập trang web thời trang Man Repeller. Wing là không gian cho những phụ nữ đã thành công, chứ không giành cho nhóm những người nỗ lực để đạt đến thành công. Tuy nhiên, Wing vẫn có phí thành viên dễ chịu hơn so với các không gian co-working phổ biến khác như WeWork- phí thành viên ở đây rẻ nhất là 220 đô la mỗi tháng, và Gelman nói rằng cô còn muốn làm cho phí ở Wing mềm hơn nữa. Khi được hỏi về sự phá giá thị trường này, Gelman trả lời “Tôi không nghĩ đến nếu Adam Neumann – giám đốc điều hành của WeWork- sẽ đồng ý trả lời câu hỏi liệu anh có muốn tỏ ra “sang chảnh” hay không.” (8)
Mặc dù một số lời phàn nàn (thậm chí có cả một trang Reddit dành cho việc chơi khăm Wing), Gelman, Taubman, và Felena Hanson người sáng lập 43 tuổi của Hera Hub, đều đang tìm kiếm địa điểm mở mới. Lý do đơn giản là thị trường có nhu cầu và, “Đó là một ý tưởng (kinh doanh- ND) tốt. Chấm hết.” Hanson kết luận thế.
Ariana Igneri đã được Bloomberg Businessweek đăng vào ngày 4 tháng 1 năm 2017
_______
(1) Lena Dunham (sinh năm 1986): nữ diễn viên, nhà sản xuất, nhà văn, đạo diễn người Mỹ, đã đạt 2 giải Quả Cầu Vàng và hàng loạt đề cử Emmy cho Girls, loạt phim HBO ăn khách mà chính cô là tác giả, nhà văn và ngôi sao. Cô cũng đã có hàng loạt giải thưởng tầm cỡ và danh giá khác trong đó có Directors Guild of America Award giành cho Đạo diễn nổi bật – thể loại phim hài (cô là phụ nữ đầu tiên trên thế giới đạt được giải này, vào năm 2013). Cũng trong năm 2013, Lena Dunham đã lọt vào danh sách Những người có ảnh hưởng nhất trên thế giới của Tạp chí Time. (ND)
(2) Không có thông tin AV là gì. (ND)
(3) Không có thông tin Taubman là ai ngoài vai trò sáng lập của Wing, dường như đây là một dòng họ danh tiếng của người Mỹ. (ND)
(4) “Một phụ nữ muốn viết văn cần phải có tiền và một căn phòng của riêng mình.” Đó là luận điểm chính của “Căn phòng riêng” của Virginia Woolf xoay quanh chủ đề “Phụ nữ và tiểu thuyết” năm 1928, thời gian mà phụ nữ muốn vào thư viện của trường đại học cần phải có thư giới thiệu hoặc người có uy tín đi kèm. Cuốn sách này mô tả tình thế của các nhà văn nữ ở thời kỳ mà người phụ nữ phải chấp nhận nhiều sự bất bình đẳng xã hội, đồng thời tiên phong làm nhiệm vụ phê bình, đánh giá lại vị trí của các tiểu thuyết gia nữ – những đại diện thường bị xem là bộ phận thứ yếu cấu thành nên diện mạo của nền văn học Anh. Quyển luận này đặt ra câu hỏi: Liệu các nhà văn nữ có thể sáng tạo nên những tác phẩm tầm vóc như tác phẩm của Shakespeare không? Đó là một lời đề nghị cho xã hội để nhìn nhận đúng đắn hơn vai trò, vị trí và năng lực của phụ nữ trong việc sáng tạo nên những giá trị văn hóa của nhân loại, đồng thời cung cấp phương pháp luận vượt ngoài định kiến được xem là đương nhiên, tự nhiên đối với người phụ nữ. “Căn phòng riêng”, với tính chất đặt vấn đề quan trọng của nó, được xem như cuốn sách đầu tiên đặt nền móng cho trường phái phê bình nữ quyền luận trong văn học.
Rộng hơn, nó được xem là một trong những cuốn sách khơi nguồn cho phong trào nữ quyền, vốn khởi phát từ phương Tây và ngày càng có sức lan tỏa rộng rãi, trở thành một khúc ngoặt văn hóa -khúc ngoặt nữ quyền (feminist turn), chỉ sự thay đổi động hình nhận thức của con người trong tiến trình tư tưởng. Được manh nha từ cuối thế kỷ XIX – đầu thể kỷ XX tại Anh và Mỹ, nữ quyền luận dấy lên thành trào lưu gây được ảnh hưởng và tác động mạnh mẽ bắt đầu từ thập niên 60 thế kỷ trước. Nó đấu tranh cho quyền tự do, bình đẳng của người phụ nữ, đòi hỏi mở ra một không gian xã hội rộng lớn hơn để người phụ nữ được can dự, định nghĩa lại về người phụ nữ, phá giải cấu trúc những biểu tượng định kiến về phụ nữ vốn thống trị nhận thức xã hội… Có thể thấy những chủ đề quan trọng đó của nữ quyền luận đều đã được Virginia Woolf gợi mở trong cuốn sách này.
(5) Phòng bơm sữa là căn phòng chức năng, riêng biệt, kín đáo và thoải mái dành riêng cho các phụ nữ cho con bú. Tại đây họ dùng thiết bị bơm sữa để lấy sữa mẹ trữ vào các túi chuyên dụng mà con cái của họ hoặc của những phụ nữ khác có thể dùng sau đó, sau khi hâm nóng lại (ND).
(6) Mì soba là một loại mì nổi tiếng của Nhật Bản, latte là kiểu cà phê sữa nổi tiếng của Ý (ND)
(7) Jenna Lyons được mệnh danh là Người đàn bà làm đẹp cho cả nước Mỹ. Cô là nhà tạo mẫu và là doanh nhân, từng giữ chức Giám đốc sáng tạo và Chủ tịch của hãng thời trang J. Crew lừng danh, cô là người đã tạo ra vị thế và thẩm mỹ riêng cho hãng thời trang này trong ngành thời trang của Mỹ (ND).
(8) Đây là một đoạn văn rất khó dịch, bởi vì nữ phóng viên (Ariana Igneri người viết bài này) muốn truy vấn liệu Wing có đang phá giá thị trường hoặc “nẫng tay trên” nguồn khách hàng từ các đối thủ. Bà chủ Gelman của Wing trốn chạy câu hỏi này, bằng cách “vu” cho đối thủ của mình, Wework, đang kiếm hời từ việc bán giá quá cao. (ND)
